Obowiązek szkolny

Obowiązek szkolny i jego egzekucja

Obowiązek szkolny:

  • Zgodnie z art. 35 ust. 2 Prawa Oświatowego obowiązek szkolny dziecka rozpoczyna się z początkiem roku szkolnego w roku kalendarzowym, w którym dziecko kończy 7 lat, oraz trwa do ukończenia szkoły podstawowej, nie dłużej jednak niż do ukończenia 18 roku życia.

  • Zgodnie z art. 36 ust. 1 Prawa Oświatowego na wniosek rodziców naukę w szkole podstawowej może także rozpocząć dziecko, które w danym roku kalendarzowym kończy 6 lat, jeżeli wykazuje psychofizyczną dojrzałość do podjęcia nauki szkolnej.

  • Obowiązek szkolny spełnia się go przez uczęszczanie do szkoły podstawowej publicznej albo niepublicznej.

Zgodnie z art. 40 Prawa Oświatowego rodzice dziecka podlegającego obowiązkowi szkolnemu są obowiązani do:

  • dopełnienia czynności związanych z zgłoszeniem dziecka do szkoły,

  • zapewnienia regularnego uczęszczania na zajęcia szkolne,

  • zapewnienia dziecku warunków umożliwiających przygotowanie się do zajęć,

  • informowania w terminie do 30 września każdego roku, dyrektora szkoły podstawowej i gimnazjum w obwodzie których dziecko mieszka, o realizacji obowiązku szkolnego za granicą

Za spełnianie obowiązku szkolnego i nauki uznaje się również udział dzieci i młodzieży upośledzonej umysłowo w stopniu głębokim w zajęciach rewalidacyjno-wychowawczych, organizowanych zgodnie z odrębnymi przepisami.

Zgodnie z art. 37 ust.1 Prawa Oświatowego  na wniosek rodziców dyrektor publicznej szkoły podstawowej, w których obwodzie dziecko mieszka, lub dyrektor szkoły ponadpodstawowej, do której dziecko uczęszcza, może zezwolić na spełnianie przez dziecko odpowiednio obowiązku szkolnego lub obowiązku nauki poza szkołą oraz określa warunki jego spełniania. Dziecko spełniając odpowiednio obowiązek szkolny lub obowiązek nauki
w tej formie może otrzymać świadectwo ukończenia poszczególnych klas danej szkoły lub ukończenia tej szkoły na podstawie egzaminów klasyfikacyjnych przeprowadzonych przez szkołę, której dyrektor zezwolił na taką formę spełniania obowiązku szkolnego lub nauki.

Zgodnie z art. 40 Prawa Oświatowego rodzice dziecka spełniającego obowiązek nauki,
na żądanie wójta gminy (burmistrza, prezydenta miasta), na której terenie dziecko mieszka, są obowiązani informować go o formie spełniania obowiązku nauki przez dziecko i zmianach w tym zakresie.

Rodzice dziecka realizującego obowiązek szkolny lub obowiązek nauki poza szkołą,
na podstawie zezwolenia, o którym mowa w art. 37 ust. 1 Prawa Oświatowego, obowiązani są do zapewnienia dziecku warunków nauki określonych w tym zezwoleniu.

Przez niespełnienie obowiązku szkolnego i nauki rozumie się nieusprawiedliwioną nieobecność w okresie jednego miesiąca na co najmniej 50%:

1. obowiązkowych zajęciach edukacyjnych w szkole podstawowej, szkole ponadpodstawowej lub placówce,

2. zajęć w przypadku spełniania obowiązku nauki w sposób określony w art. 36 ust. 9 pkt 2
i w przepisach wydanych na podstawie art. 36 ust. 16 Prawa Oświatowego.

POWINNOŚCI DYREKTORA SZKOŁY PODSTAWOWEJ W RAMACH KONTROLI SPEŁNIANIA OBOWIĄZKU SZKOLNEGO

Zgodnie z art. 41 ust. 1 Prawa Oświatowego dyrektorzy publicznych szkół podstawowych:

–  kontrolują spełnianie obowiązku szkolnego przez dzieci zamieszkujące w obwodach tych szkół;

– współdziałają z rodzicami (prawnymi opiekunami) w zakresie zapewnienia dziecku warunków  umożliwiających przygotowanie się do zajęć szkolnych, a w przypadku spełniania obowiązku poza szkołą, na podstawie zezwolenia – w zakresie zapewnienia dziecku warunków nauki określonych w zezwoleniu;

– prowadzą ewidencje spełniania obowiązku szkolnego i obowiązku nauki.

Dyrektor jest wierzycielem obowiązku szkolnego Zgodnie z art. 1 a pkt 13 ustawy egzekucyjnej przez wierzyciela rozumie się podmiot uprawniony do żądania wykonania obowiązku lub jego zabezpieczenia w administracyjnym postępowaniu egzekucyjnym lub zabezpieczającym.

EGZEKUCJA OBOWIĄZKU SZKOLNEGO I NAUKI

Zgodnie z art. 35 Prawa Oświatowego nauka jest obowiązkowa do ukończenia 18 roku życia.

Zgodnie z art. 42 Prawa Oświatowego niespełnienie obowiązku szkolnego i nauki podlega egzekucji w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

Na gruncie ustawy egzekucyjnej obowiązek szkolny i obowiązek nauki należą do kategorii obowiązków o charakterze niepieniężnym ( art.2 § 1 pkt 10).

Środkiem przymuszającym do wyegzekwowania obowiązku szkolnego i obowiązku nauki jest grzywna w celu przymuszenia.

Grzywny nie stosuje się wobec ucznia, jako osoby małoletniej. Zgodnie z art. 120 § 2 ustawy egzekucyjnej, nieuczęszczanie dziecka do szkoły skutkować będzie nałożeniem grzywny na jego przedstawicieli ustawowych. Tym samym egzekwowany będzie rodzicielski obowiązek zapewnienia regularnego uczęszczania dziecka na zajęcia.

Niespełnienie obowiązku nauki powinno spowodować podjęcie przez wierzyciela czynności prawnych zmierzających do zastosowania środka egzekucyjnego:

1. wystosowanie upomnienia – art. 15 ustawy egzekucyjnej. Adresatem upomnienia jest zobowiązany (w tym przypadku rodzic bądź opiekun prawny). Wymagana jest forma pisemna, zaś treść upomnienia to wezwanie do wykonania obowiązku, z zagrożeniem skierowania sprawy na drogę postępowania egzekucyjnego. Dla celów dowodowych konieczne jest takie doręczenie upomnienia, aby można było ustalić dzień (datę),w którym doręczenie nastąpiło – czyli, w razie korzystania z drogi pocztowej, za zwrotnym poświadczeniem odbioru.

Zgodnie z § 1 Rozporządzenia Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z dnia 05 stycznia 2021 r.  w sprawie wysokości kosztów upomnienia doręczanego zobowiązanemu przed wszczęciem egzekucji administracyjnej (Dz.U.  z 2021 r., poz. 67) koszty upomnienia  wynoszą 16,00 zł.

2. wystawienie tytułu wykonawczego – art. 26 § 1 i art. 27 ustawy egzekucyjnej. Po upływie siedmiu dni, od dnia doręczenia upomnienia, wierzyciel może dokonać kolejnej czynności zmierzającej do zastosowania środka egzekucyjnego w postaci grzywny w celu przymuszenia. Jest nią wystawienie tytułu wykonawczego, o treści wyznaczonej art. 27 § 1 ustawy egzekucyjnej. Wzór tytułu wykonawczego związanego z obowiązkami  o charakterze niepieniężnym ustalono aktualnie na podstawie załącznika nr 2 do Rozporządzenia Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z dnia 12 stycznia 2021 r. w sprawie wzorów tytułów wykonawczych stosowanych w egzekucji administracyjnej (Dz. U. 2021, poz. 176).

3. wystąpienie z wnioskiem o wszczęcie egzekucji – art. 26 § 1 i art. 28 ustawy egzekucyjnej. Następnie wierzyciel występuje z wnioskiem o wszczęcie egzekucji. Zgodnie z wymogiem  art. 28 ustawy egzekucyjnej, ponieważ egzekucja dotyczy w omawianym przypadku obowiązku o charakterze niepieniężnym, dyrektor – wierzyciel powinien wskazać we wniosku środek egzekucyjny. Jest nim grzywna w celu przymuszenia – art. 1a pkt 12 lit.b i art. 119 ustawy egzekucyjnej.

Wniosek oraz tytuł wykonawczy z załączonym dowodem doręczenia upomnienia składa się  w organie egzekucyjnym, którym jest właściwy organ jednostki samorządu terytorialnego.

W toku postępowania egzekucyjnego, prowadzonego przez organ egzekucyjny, dyrektor może występować z wnioskami i środkami procesowymi przysługującymi wierzycielowi. Może zastosować zażalenie na postanowienia  oraz występować z wnioskami o zawieszenie lub umorzenie postępowania egzekucyjnego.

PODSTAWA PRAWNA:

1. Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. z 1997 r. Nr.78, poz.483, ze zm.)- art. 70.1

2. Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe  (tj. Dz. U. z 2023r. poz. 900.) zwana dalej „ustawą Prawo oświatowe”,

3. Ustawa z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (tj. Dz.U. 2022r. poz. 479 ze zm.) zwana dalej „ustawą egzekucyjną”.

4. Rozporządzenie Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z dnia 5 stycznia 2021 r. w sprawie wysokości kosztów upomnienia doręczanego zobowiązanemu przed wszczęciem egzekucji administracyjnej (Dz. U. z 2021 r. poz. 67),

5. Rozporządzenie Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z dnia 12 stycznia 2021 r. w sprawie wzorów tytułów wykonawczych stosowanych w egzekucji administracyjnej (Dz. U. z 2022 r. poz. 1856 ze zm.)

Dokumnety do pobrania